Een investering in jezelf, door de ogen van de genaaide generatie
Een investering in jezelf, door de ogen van de genaaide generatie

Sander van den Berg
Columnist
Ik ben boos. Boos op een overheid die onder valse voorwendselen leningen heeft aangeprezen aan studenten. Met termen als ‘laat je niet gek maken’ en toezeggingen zoals ‘de rente blijft laag’ werden de studenten van de ‘pechgeneratie’ gesust. En het toppunt: het telt niet mee voor de hypotheek. En zie nu...
Ik ben niet boos voor mijzelf
Gelukkig was ik in een positie dat ik mij geen zorgen heb hoeven maken over de bekostiging van mijn studie. Daarom heb ik geen hoge studieschuld. Ikzelf heb bewust geleend om de studietijd ‘leuk te maken’, omdat ik niet in de gelegenheid was om naast de studie te werken.
Hoe anders is dat voor studenten die in een minder gunstige positie zaten. Zij waren afhankelijk van financiële ondersteuning vanuit de overheid om de studie op zichzelf te kunnen betalen. Na het invoeren van het leenstelsel, werden zij gedwongen om een lening aan te gaan. Na het afronden van de studie, beginnen zij met een financiële achterstand.
Studieschuld meer dan verdubbeld sinds 2015
Na de invoering van het leenstelsel, is de studieschuld meer dan verdubbeld, blijkt uit berekeningen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De totale studieschuld is opgelopen tot 28,2 miljard euro. De gemiddelde studieschuld is gestegen tot enkele tienduizenden euro’s. Enorme bedragen.
'Ruimhartige' compensatie
Men is er in Den Haag achter gekomen dat het leenstelsel toch niet alles is. Tijdens dit collegejaar (2023-2024) kunnen studenten weer aanspraak maken op een basisbeurs. De ‘pechgeneratie’ valt tussen wal en schip. Ten eerste werd deze generatie gedwongen tot het aangaan van een studielening, onder valse voorwendselen. Ten tweede werden er beloften gebroken: de rente stijgt flink per 1 januari 2024 en daarnaast telt de studieschuld dus wél mee voor de hypotheek.
De studenten uit de ‘pechgeneratie’ kunnen wel op een compensatie rekenen van € 29,92 per maand, voor de officiële duur van de studie waarvoor het diploma is gehaald, staat te lezen op de website van DUO. Dit komt neer op zo’n € 1.400,00, becijferde NOS Stories. In sommige gevallen, is deze compensatie niet eens voldoende om de kosten van één maand rente te dekken.
De genaaide generatie
Wij leven in een unieke en onrustige tijd waarin wij het waarschijnlijk slechter gaan hebben dan de generaties voor ons. Wij zullen voor de AOW-uitkeringen van de sterk vergrijzende samenleving opdraaien. Wij zullen ons consumptiegedrag drastisch moeten aanpassen, omdat diezelfde vergrijsde samenleving de aarde in de voorgaande decennia heeft uitgeput. De huizenprijzen zijn historisch hoog. En dan is het ook nog onze voorgaande generatie, die heeft besloten tot de invoering van en de ‘ruimhartige’ compensatie voor het leenstelsel.
Niks pechgeneratie, laten we het hebben over de genaaide generatie.
Wat vinden politici ervan?
De Tweede Kamerfracties D66 en de SP hebben hun handen ineengeslagen en zetten zich in om in elk geval de rente op de studieleningen af te schaffen. De linkse combinatie van GL/PvdA wil de rentes bevriezen, zo gaf Timmermans aan bij het College Tour debat. En de VVD? Bij monde van lijsttrekker Yeşilgöz werd gesteld dat het een investering in jezelf is. Die doet liever niets. De genaaide generatie zou dankbaar moeten zijn in één van de mooiste landen te mogen studeren.
Gaaf hé?
Toch een beetje goed nieuws
In de nacht van 26 op 27 oktober 2023 heeft de Tweede Kamer, voorafgaande aan het verkiezingsreces, gestemd over een aantal moties met betrekking tot een lagere rente voor ‘pechstudenten’. De motie van D66 en de SP om de rente op studieleningen op 0% te zetten, bekostigt door een hogere belasting op sierbloemen, heeft het helaas niet gehaald. Wel was er voldoende steun voor het voorstel van Pieter Omtzigt. Dit voorstel houdt in dat de belastingvoordelen voor expats worden versoberd. De gelden die daarbij vrijkomen, worden ingezet om de rente op studieleningen te verlagen. Onduidelijk is wel met hoeveel de rente gereduceerd wordt en per wanneer dat ingaat. Daarnaast is de motie van GL/PvdA en de ChristenUnie aangenomen, die de regering oproept om de rente op studieleningen van de ‘pechgeneratie’ voor komend jaar te bevriezen.